0:00:00 > 0:00:01- Subtitles
0:00:01 > 0:00:04- The 25th London Welsh - Male Voice Choir Festival
0:00:04 > 0:00:08- The music highlight in the calendar - of the London Welsh.
0:00:08 > 0:00:10- From the Royal Albert Hall
0:00:10 > 0:00:15- There's more reason than usual - this year to enjoy the evening.
0:00:15 > 0:00:20- It's the 25th London Welsh - Male Voice Choir Festival.
0:00:21 > 0:00:23- Welcome to the Albert Hall.
0:00:25 > 0:00:29- After months of organizing, - almost everything is in place...
0:00:29 > 0:00:31- ..for the gala concert.
0:00:32 > 0:00:35- Five Welsh choirs, - five from England...
0:00:35 > 0:00:38- ..and one each from Hong Kong, - Ireland and America...
0:00:39 > 0:00:42- ..join forces with - the London Welsh Male Voice Choir.
0:00:42 > 0:00:47- After two years of preparation, - learning new repertoire...
0:00:47 > 0:00:50- ..and, for many, - mastering a new language...
0:00:50 > 0:00:53- ..the hundreds of men came together.
0:00:53 > 0:00:58- After rehearsing together for five - hours, they're now one big family.
0:01:02 > 0:01:05- The tickets sold out months ago.
0:01:05 > 0:01:11- Some have attended this festival - each time since it started in 1969.
0:01:16 > 0:01:18- Accompanying for the first time...
0:01:18 > 0:01:22- ..the Royal Welsh College of - Music & Drama Symphony Orchestra.
0:01:26 > 0:01:29- This is the third time - that conductor Edward-Rhys Harry...
0:01:29 > 0:01:31- ..has been at the helm.
0:01:32 > 0:01:33- It's a wondrous sight.
0:01:34 > 0:01:38- From now until the end of the - evening, the pleasures will be many.
0:01:57 > 0:02:01- # Mae gwaith y dydd wedi darfod
0:02:01 > 0:02:05- # Mae pawb wedi dweud ffarwel
0:02:06 > 0:02:11- # Bydd loetran eto am ennyd
0:02:11 > 0:02:15- # Rhyw chwilio a chwalu am sbel
0:02:16 > 0:02:20- # Ond yfory daw haul unwaith eto
0:02:20 > 0:02:25- # Ac yn haul y dydd dof ar daith
0:02:25 > 0:02:30- # Adre i wenau fy nghariad
0:02:30 > 0:02:34- # Goleuni fy serch ar y daith
0:02:35 > 0:02:39- # Dim ond noson, dim ond noson
0:02:39 > 0:02:43- # Yfory fe fyddaf yn ol
0:02:44 > 0:02:48- # Yn ol yn dy wenau, - yn ol yn dy freichiau
0:02:49 > 0:02:53- # Yfory fe fyddaf yn ol
0:03:03 > 0:03:07- # Rhof heno fy mhen ar obennydd
0:03:07 > 0:03:12- # A meddwl amdanat ti
0:03:12 > 0:03:16- # Daw'r nos a thi yn agosach
0:03:16 > 0:03:21- # A swyn fy nos ydwyt ti
0:03:21 > 0:03:26- # A heno caf feddwl amdanat
0:03:26 > 0:03:30- # Yng ngwely fy ngwesty pell
0:03:31 > 0:03:36- # A byddaf yfory yn ol yn dy gwmni
0:03:36 > 0:03:40- # Carcharor yn rhydd o'i gell
0:03:41 > 0:03:45- # Dim ond noson, dim ond noson
0:03:45 > 0:03:49- # Yfory fe fyddaf yn ol
0:03:50 > 0:03:54- # Yn ol yn dy wenau, - yn ol yn dy freichiau
0:03:54 > 0:03:58- # Yfory fe fyddaf yn ol
0:03:59 > 0:04:03- # Dim ond noson, dim ond noson
0:04:04 > 0:04:07- # Yfory fe fyddaf yn ol
0:04:08 > 0:04:12- # Yn ol yn dy wenau, - yn ol yn dy freichiau
0:04:13 > 0:04:19- # Yfory fe fyddaf yn ol
0:04:20 > 0:04:27- # Yfory fe fyddaf yn ol
0:04:28 > 0:04:36- # Fe fyddaf yn ol #
0:04:37 > 0:04:42- Robat Arwyn's song written - for Eirlys Parry in the early 1980s.
0:04:42 > 0:04:45- Geraint Eckley wrote the words.
0:04:45 > 0:04:48- The festival also - gives young singers an opportunity.
0:04:49 > 0:04:53- Being asked to do a concert - such as this is incredible.
0:04:53 > 0:04:56- I've been looking forward to it - for months.
0:04:56 > 0:05:00- It's become real today and - the nerves are starting to kick in.
0:05:00 > 0:05:04- I've never sat in the audience here - not to mention singing on stage...
0:05:04 > 0:05:06- ..so it's a new experience.
0:05:07 > 0:05:11- I'm going to sing an aria from - the La Wally opera by Catalani...
0:05:11 > 0:05:13- ..Ebben! N'andro Lontana.
0:05:13 > 0:05:14- She's in a quandary.
0:05:15 > 0:05:19- Does she listen to her father and - stay or does she go to her lover?
0:05:27 > 0:05:33- # Ebben, n'andro lontana
0:05:33 > 0:05:41- # Come va l'eco della pia campana
0:05:41 > 0:05:50- # La, fra la neve bianca
0:05:50 > 0:05:56- # La, fra le nubi d'or
0:05:56 > 0:06:03- # Laddove la speranza
0:06:03 > 0:06:13- # La speranza e rimpianto
0:06:13 > 0:06:20- # E rimpianto, e dolor
0:06:33 > 0:06:44- # O della madre mia casa gioconda
0:06:45 > 0:06:52- # La Wally ne andra da te, da te
0:06:53 > 0:06:56- # Lontana assai
0:06:56 > 0:07:01- # E forse a te
0:07:02 > 0:07:06- # E forse a te
0:07:07 > 0:07:11- # Non fara mai piu ritorno
0:07:12 > 0:07:18- # Ne piu la rivedrai!
0:07:19 > 0:07:23- # Mai piu
0:07:24 > 0:07:29- # Mai piu
0:07:35 > 0:07:41- # N'andro sola e lontana
0:07:41 > 0:07:50- # Come l'eco della pia campana
0:07:50 > 0:07:56- # La, fra la neve bianca
0:07:57 > 0:08:00- # N'andro
0:08:00 > 0:08:02- # N'andro
0:08:03 > 0:08:10- # Sola e lontana
0:08:11 > 0:08:19- # E fra le nubi d'or! #
0:08:23 > 0:08:26- Jessica Robinson - from Pembrokeshire...
0:08:26 > 0:08:29- ..with the aria - from Catalani's opera, La Wally.
0:08:30 > 0:08:32- Now, one of our football team's - anthems...
0:08:32 > 0:08:35- ..to celebrate - this festival's birthday.
0:08:43 > 0:08:47- # Hark! I hear the foe advancing
0:08:47 > 0:08:51- # Barbed steeds are proudly prancing
0:08:51 > 0:08:55- # Helmets in the sun beams glancing
0:08:55 > 0:08:59- # Glitter through the trees
0:08:59 > 0:09:03- # Men of Harlech lie ye dreaming
0:09:03 > 0:09:07- # See ye not - their falchions gleaming
0:09:07 > 0:09:10- # While their pennons - gaily streaming
0:09:11 > 0:09:14- # Flutter in the breeze?
0:09:15 > 0:09:18- # From the rocks rebounding
0:09:19 > 0:09:22- # Let the war cry sounding
0:09:23 > 0:09:27- # Summon all at Cambria's call
0:09:27 > 0:09:31- # The haughty foe surrounding
0:09:31 > 0:09:34- # Men of Harlech, on to glory!
0:09:35 > 0:09:39- # See your banner famed in story
0:09:39 > 0:09:42- # Waves these burning words - before ye
0:09:43 > 0:09:46- # Cymru fo am byth!
0:09:55 > 0:09:58- # 'Mid the fray see dead and dying
0:09:59 > 0:10:02- # Friend and foe together lying
0:10:03 > 0:10:06- # All around the arrows flying
0:10:06 > 0:10:10- # Scatter sudden death
0:10:10 > 0:10:14- # Frighten'd steeds - are wildly neighing
0:10:14 > 0:10:18- # Brazen trumpets hoarsely braying
0:10:18 > 0:10:22- # Wounded men for mercy praying
0:10:22 > 0:10:25- # With their parting breath!
0:10:26 > 0:10:29- # See they're in disorder
0:10:30 > 0:10:33- # Comrades keep close order
0:10:33 > 0:10:37- # Ever they shall rue the day
0:10:37 > 0:10:41- # They venture o'er the border!
0:10:41 > 0:10:45- # Now the Saxon flies before us!
0:10:45 > 0:10:49- # Victry's banner floateth o'er us!
0:10:49 > 0:10:56- # Raise the loud exultant chorus
0:10:58 > 0:11:05- # Cymru fo am byth! #
0:11:10 > 0:11:10- .
0:11:15 > 0:11:16- Subtitles
0:11:16 > 0:11:18- Continuing with the celebrations...
0:11:18 > 0:11:21- ..an old favourite, - sang at the first festival.
0:11:35 > 0:11:40- # O, Iesu mawr
0:11:40 > 0:11:44- # Rho d'anian bur
0:11:45 > 0:11:53- # I eiddil gwan mewn anial dir
0:11:54 > 0:12:02- # I'w nerthu - drwy'r holl rwystrau sy
0:12:03 > 0:12:11- # Ar ddyrys daith i'r Ganaan fry
0:12:20 > 0:12:28- # Pob gras sydd yn yr Eglwys fawr
0:12:29 > 0:12:37- # Fry yn y nef neu ar y llawr
0:12:38 > 0:12:46- # Caf feddu oll, eu meddu'n un
0:12:46 > 0:12:54- # Wrth feddu d'anian Di dy Hun
0:13:06 > 0:13:13- # Mi lyna'n dawel wrth dy draed
0:13:14 > 0:13:21- # Mi ganaf am rinweddau'r gwaed
0:13:22 > 0:13:27- # Mi garia'r groes
0:13:27 > 0:13:33- # Mi nofia'r don
0:13:33 > 0:13:41- # Ond cael dy anian dan fy mron
0:13:42 > 0:13:48- # Amen, Amen
0:13:49 > 0:13:51- # Amen
0:13:52 > 0:14:03- # Amen #
0:14:06 > 0:14:12- Mansel Thomas's Amens - please the audience every time.
0:14:14 > 0:14:17- This piece is very different.
0:14:17 > 0:14:21- Yeats's words of love - set to a song by Edward-Rhys Harry.
0:16:08 > 0:16:18- # When you are old and grey
0:16:19 > 0:16:26- # And full of sleep
0:16:26 > 0:16:33- # And nodding by the fire
0:16:34 > 0:16:40- # Take down this book
0:16:40 > 0:16:47- # And slowly read
0:16:47 > 0:16:54- # And dream
0:16:54 > 0:16:59- # Of the soft look
0:16:59 > 0:17:05- # Your eyes had once
0:17:06 > 0:17:15- # And of their shadows deep
0:17:26 > 0:17:37- # How many loved your moments
0:17:37 > 0:17:43- # Of glad grace
0:17:43 > 0:17:49- # And loved your beauty
0:17:49 > 0:17:57- # With love false or true
0:17:58 > 0:18:02- # But one man
0:18:02 > 0:18:17- # Loved the pilgrim soul, in you
0:18:17 > 0:18:25- # And loved the sorrows
0:18:25 > 0:18:34- # Of your changing face
0:18:42 > 0:18:48- # And bending down
0:18:48 > 0:18:59- # Beside the glowing bars
0:19:00 > 0:19:07- # Murmur, a little sadly
0:19:07 > 0:19:14- # How love fled
0:19:14 > 0:19:21- # And paced upon
0:19:21 > 0:19:33- # The mountains overhead
0:19:34 > 0:19:40- # And hid his face
0:19:40 > 0:19:55- # Amid a crowd of stars #
0:20:13 > 0:20:15- On the viola, Matthew Jones.
0:20:15 > 0:20:19- He's the husband - of Annabel Thwaite, the pianist.
0:20:21 > 0:20:23- Rhodri Prys Jones was the soloist.
0:20:23 > 0:20:27- He's very appreciative - of this great opportunity.
0:20:28 > 0:20:31- Being invited to sing here tonight - is amazing.
0:20:31 > 0:20:36- I'd never thought I'd sing at the - Albert Hall so early in my career.
0:20:37 > 0:20:39- Nothing can prepare you...
0:20:39 > 0:20:43- ..for singing in front - of the 4,000-5,000 here tonight.
0:20:44 > 0:20:48- The only thing I can compare it with - is singing on the Eisteddfod stage.
0:20:49 > 0:20:51- That's the closest comparison.
0:20:51 > 0:20:56- My solo tonight is O! Na Byddai'n - Haf O Hyd by William Davies.
0:20:56 > 0:21:01- The song is about - the character's love for the summer.
0:21:17 > 0:21:21- # O! Na byddai'n haf o hyd, - awyr las uwchben y byd
0:21:21 > 0:21:28- # Haul goleulan yn tywynnu, - adar man y coed yn canu
0:21:33 > 0:21:36- # Blodau fyrdd o hyd yn gwenu
0:21:36 > 0:21:40- # Blodau fyrdd o hyd yn gwenu
0:21:40 > 0:21:43- # O! Na byddai'n haf o hyd
0:21:43 > 0:21:47- # Haul goleulan yn tywynnu
0:21:47 > 0:21:51- # Adar man y coed yn canu
0:21:51 > 0:21:55- # Blodau fyrdd o hyd yn gwenu
0:21:55 > 0:21:59- # O! Na byddai'n haf,
0:21:59 > 0:22:05- # Na byddai'n haf o hyd
0:22:10 > 0:22:15- # O! Na byddai'n haf o hyd
0:22:16 > 0:22:23- # Gaeaf mewn tragwyddol grud
0:22:23 > 0:22:30- # Neb yn ofni tywydd garw
0:22:30 > 0:22:37- # Neb mewn poen na blinder chwerw
0:22:38 > 0:22:44- # Neb yn cwyno, neb yn marw
0:22:44 > 0:22:51- # O! Na byddai'n haf o hyd
0:22:52 > 0:22:59- # O! Na byddai'n haf o hyd
0:23:08 > 0:23:10- # O! Na byddai'n haf o hyd
0:23:10 > 0:23:12- # Dydd diderfyn ar y byd
0:23:12 > 0:23:14- # Anian mewn perffeithrwydd - gwisgoedd
0:23:15 > 0:23:19- # Bywyd ar bob dalen bythoedd
0:23:23 > 0:23:27- # Minnau'n ieuanc yn oes-oesoedd
0:23:27 > 0:23:30- # Minnau'n ieuanc yn oes-oesoedd
0:23:30 > 0:23:33- # O! Na byddai'n haf o hyd
0:23:34 > 0:23:38- # Anian - mewn perffeithrwydd gwisgoedd
0:23:38 > 0:23:41- # Bywyd ar bob dalen bythoedd
0:23:42 > 0:23:45- # Minnau'n ieuanc yn oes-oesoedd
0:23:45 > 0:23:50- # O! Na byddai'n haf
0:23:50 > 0:23:53- # Na byddai'n haf
0:23:54 > 0:23:57- # Yn haf
0:23:58 > 0:24:04- # O hyd #
0:24:12 > 0:24:12- .
0:24:15 > 0:24:16- Subtitles
0:24:17 > 0:24:20- Crugybar was the hymn - sung at London stations...
0:24:21 > 0:24:23- ..when one of the Welsh community...
0:24:23 > 0:24:27- ..would be taken back to Wales - to be buried.
0:24:46 > 0:24:57- # Mae ffrydiau 'ngorfoledd yn tarddu
0:24:58 > 0:25:07- # O ddisglair orseddfainc y ne'
0:25:09 > 0:25:19- # Ac yno'r esgynnodd fy Iesu
0:25:20 > 0:25:29- # Ac yno yr eiriol Efe
0:25:31 > 0:25:42- # Y gwaed a fodlonodd gyfiawnder
0:25:43 > 0:25:53- # Daenellwyd ar orsedd ein Duw
0:25:54 > 0:26:04- # Sydd yno yn beraidd yn erfyn
0:26:05 > 0:26:15- # I ni y troseddwyr gael byw
0:26:23 > 0:26:34- # O fryniau Caersalem ceir gweled
0:26:34 > 0:26:45- # Holl daith yr anialwch i gyd
0:26:46 > 0:26:55- # Pryd hyn y daw troeon yr yrfa
0:26:57 > 0:27:07- # Yn felys i lanw ein bryd
0:27:08 > 0:27:18- # Cawn edrych ar stormydd ac ofnau
0:27:19 > 0:27:29- # Ac angau dychrynllyd a'r bedd
0:27:30 > 0:27:41- # A ninnau'n ddihangol o'u cyrraedd
0:27:42 > 0:27:51- # Yn nofio mewn cariad a hedd
0:27:56 > 0:28:07- # Cawn edrych ar stormydd ac ofnau
0:28:07 > 0:28:18- # Ac angau dychrynllyd a'r bedd
0:28:18 > 0:28:28- # A ninnau'n ddihangol o'u cyrraedd
0:28:29 > 0:28:40- # Yn nofio mewn cariad a hedd
0:28:41 > 0:28:46- # Amen
0:28:47 > 0:28:52- # Amen
0:28:52 > 0:28:57- # Amen
0:28:57 > 0:29:06- # Amen #
0:29:09 > 0:29:12- Edward-Rhys Harry's arrangement - of Crugybar.
0:29:13 > 0:29:16- Eirlys Myfanwy Davies - has sung here before.
0:29:16 > 0:29:22- Being back here at the Albert Hall - is a fantastic experience.
0:29:22 > 0:29:26- I sang here in 2009 - at the Male Voice Choir Festival...
0:29:27 > 0:29:29- ..with around 1,000 men behind me.
0:29:30 > 0:29:36- After being invited back here - this year, I had to accept.
0:29:36 > 0:29:38- I didn't want to turn it down.
0:29:39 > 0:29:43- I'll be singing a medley of Welsh - songs, arranged by Jeff Howard...
0:29:43 > 0:29:47- ..including Unwaith Eto 'Nghymru - Annwyl and Pan Fo'r Nos Yn Hir.
0:29:48 > 0:29:50- It ends with Cartref.
0:29:50 > 0:29:53- I'm really looking forward - to singing those songs.
0:30:24 > 0:30:31- # Pan fyddo'r nos yn hir
0:30:31 > 0:30:37- # A phell y wawr
0:30:37 > 0:30:44- # Brwydro drwy'r oriau hir
0:30:44 > 0:30:50- # Heb gwsg un awr
0:30:50 > 0:30:57- # Ymladd a throi a throi
0:30:57 > 0:31:03- # Drwy'r oriau maith
0:31:03 > 0:31:09- # Heb weled diwedd ddoe
0:31:10 > 0:31:16- # Na phen i'r daith
0:31:16 > 0:31:23- # Yna drwy'r t'wyllwch du
0:31:23 > 0:31:29- # Gwelaf dy wyneb di
0:31:29 > 0:31:32- # Wrth gofio rhamant
0:31:32 > 0:31:35- # Cau mae'r amrant
0:31:35 > 0:31:41- # Pan fo'r nos yn hir
0:31:44 > 0:31:49- # Yna drwy'r t'wyllwch du
0:31:49 > 0:31:54- # Gwelaf dy wyneb di
0:31:55 > 0:31:58- # Wrth gofio rhamant
0:31:59 > 0:32:02- # Cau mae'r amrant
0:32:02 > 0:32:11- # Pan fo'r nos yn hir
0:32:23 > 0:32:29- # Unwaith eto 'Nghymru annwyl
0:32:29 > 0:32:36- # 'Rwyf am dro ar dir fy ngwlad
0:32:36 > 0:32:42- # Llawen gwrdd a hen gyfeillion
0:32:42 > 0:32:51- # Sydd yn rhoddi mawr fwynhad
0:32:51 > 0:32:57- # Rhai ymffrostiant - mewn prydferthwch
0:32:57 > 0:33:04- # Gwledydd pell mewn swynol gan
0:33:05 > 0:33:11- # Ond i mi does dan yr heulwen
0:33:12 > 0:33:21- # Gwlad mor bur a Gwalia lan
0:33:22 > 0:33:27- # Magwyd fi ar ei bron
0:33:28 > 0:33:33- # Ces fy siglo yn ei chrud
0:33:34 > 0:33:41- # O famau y ddaear
0:33:41 > 0:33:49- # Dyma'r orau yn y byd!
0:34:13 > 0:34:18- # Wedi teithio mynyddoedd, - llechweddi a chymoedd
0:34:18 > 0:34:22- # A llawer o diroedd blinderus
0:34:23 > 0:34:28- # Does un lle mor swynol - na man mor ddymunol
0:34:28 > 0:34:33- # A chartref bach siriol cysurus
0:34:33 > 0:34:36- # Pan fo'r gwyntoedd yn chwythu
0:34:36 > 0:34:45- # A'r storm yn taranu - ei chorn i groesawu y gaeaf
0:34:45 > 0:34:54- # Mae nefoedd fy mynwes - yn yr hen gornel gynnes
0:34:54 > 0:35:02- # Yng nghwmni fy nheulu anwylaf
0:35:02 > 0:35:07- # O fel mae'n dda gen i 'nghartref
0:35:07 > 0:35:12- # Mae swn bendigedig mewn cartref
0:35:13 > 0:35:18- # Chwiliwch y byd, drwyddo i gyd
0:35:18 > 0:35:25- # Does unman yn debyg i gartref
0:35:25 > 0:35:31- # O fel mae'n dda gen i 'nghartref
0:35:31 > 0:35:36- # Mae swn bendigedig mewn cartref
0:35:37 > 0:35:45- # Chwiliwch y byd, drwyddo i gyd
0:35:46 > 0:35:56- # Does unman yn debyg i gartref #
0:36:05 > 0:36:05- .
0:36:10 > 0:36:11- Subtitles
0:36:11 > 0:36:15- The conductor - has set the Lord's Prayer to song.
0:36:15 > 0:36:19- The soloist is a member of - the London Welsh Male Voice Choir.
0:36:31 > 0:36:38- # Ein Tad, yr hwn wyt yn y nefoedd
0:36:39 > 0:36:46- # Sancteiddier dy enw
0:36:47 > 0:36:52- # Deled dy deyrnas
0:36:52 > 0:36:58- # Gwneler dy ewyllys
0:36:59 > 0:37:03- # Megis yn y nef
0:37:03 > 0:37:12- # Felly ar y ddaear hefyd
0:37:18 > 0:37:24- # Ein Tad yr hwn wyt yn y nefoedd
0:37:25 > 0:37:31- # Sancteiddier dy enw
0:37:32 > 0:37:37- # Deled dy deyrnas
0:37:38 > 0:37:44- # Gwneler dy ewyllys
0:37:44 > 0:37:48- # Megis yn y nef
0:37:49 > 0:37:57- # Felly ar y ddaear hefyd
0:38:03 > 0:38:08- # Dyro i ni heddiw
0:38:08 > 0:38:13- # Ein bara beunyddiol
0:38:14 > 0:38:20- # A maddau i ni ein dyledion
0:38:20 > 0:38:32- # Fel y maddeuwn ninnau i'n dyledwyr
0:38:33 > 0:38:39- # Ac nac arwain ni i brofedigaeth
0:38:39 > 0:38:45- # Eithr gwared ni rhag drwg
0:38:47 > 0:38:52- # Canys eiddot ti yw'r deyrnas
0:38:53 > 0:38:58- # Canys eiddot ti yw'r deyrnas
0:38:59 > 0:39:06- # Canys eiddot ti yw'r deyrnas - a'r nerth
0:39:07 > 0:39:18- # A'r gogoniant yn oes oesoedd
0:39:19 > 0:39:20- # Amen
0:39:21 > 0:39:24- # Ein Tad, yr hwn wyt yn y nefoedd
0:39:25 > 0:39:30- # Ein Tad, yr hwn wyt yn y nefoedd
0:39:31 > 0:39:37- # Ein Tad, yr hwn wyt yn y nefoedd
0:39:39 > 0:39:48- # Amen #
0:39:56 > 0:40:01- Tonight's baritone is Meilir Jones - from Llangefni, Anglesey.
0:40:01 > 0:40:05- Performing in a place like this - boosts your career.
0:40:05 > 0:40:08- It gives you confidence.
0:40:09 > 0:40:11- If you can sing here...
0:40:11 > 0:40:13- ..you can sing everywhere!
0:40:15 > 0:40:18- I'm looking forward to singing - Y Cymro by Meirion Williams.
0:40:19 > 0:40:23- It's a very patriotic song which - describes a Welshman at his best.
0:40:31 > 0:40:37- # Mae gan y Cymro galon - i garu Cymru lon
0:40:38 > 0:40:42- # Mae'i serch fel anniffoddol fflam
0:40:42 > 0:40:46- # Yn gylch o amgylch hon
0:40:46 > 0:40:50- # Os yw ymhlith estroniaid
0:40:50 > 0:40:54- # Sy'n gwatwar iaith ei wlad
0:40:55 > 0:40:59- # Cynheua fflam ei serch yn fwy
0:40:59 > 0:41:04- # At iaith ei fam a'i dad
0:41:13 > 0:41:23- # Mae gan y Cymro galon - i ganfod y tlawd
0:41:23 > 0:41:28- # A chynorthwyol fraich i'w ddwyn
0:41:28 > 0:41:34- # O bwll annedwydd ffawd
0:41:36 > 0:41:41- # Mae deigryn yn ei lygad
0:41:41 > 0:41:47- # Elusen yn ei law
0:41:47 > 0:41:54- # Pan wel gardotes fach dlawd
0:41:54 > 0:42:03- # Yn droednoeth yn y glaw
0:42:10 > 0:42:14- # Mae gan y Cymro dalent
0:42:14 > 0:42:17- # A synnwyr lond ei ben
0:42:17 > 0:42:21- # I wneud paradwys cyn bo hir
0:42:21 > 0:42:25- # O'n hannwyl Walia wen
0:42:26 > 0:42:30- # Ac os dyrchefir gwledydd
0:42:31 > 0:42:38- # Gan rinwedd, dysg a dawn
0:42:39 > 0:42:44- # Ceir gweld hen Gymru a Chymraeg
0:42:44 > 0:42:51- # Yn uchel
0:42:52 > 0:43:02- # Uchel iawn #
0:43:07 > 0:43:10- Hedd Wyn wrote his poem Rhyfel...
0:43:10 > 0:43:14- ..a short time before he was killed - in July 1917.
0:43:14 > 0:43:17- Edward-Rhys Harry - has been inspired by it.
0:43:18 > 0:43:21- He's used it to write a piece - for male voice choirs.
0:44:12 > 0:44:17- # Alas, this is an age so mean
0:44:17 > 0:44:22- # That every man is made a Lord
0:44:23 > 0:44:28- # For all authority's absurd
0:44:28 > 0:44:33- # When God himself - fades from the scene
0:44:37 > 0:44:42- # Gwae fi fy myw mewn oes mor ddreng
0:44:42 > 0:44:48- # A Duw ar drai ar orwel pell
0:44:48 > 0:44:53- # O'i ol mae dyn, yn deyrn a gwreng
0:44:53 > 0:44:59- # Yn codi ei awdurdod hell
0:45:00 > 0:45:04- # Pan deimlodd fyned ymaith Dduw
0:45:05 > 0:45:10- # Cyfododd gledd i ladd ei frawd
0:45:11 > 0:45:16- # Mae swn yr ymladd ar ein clyw
0:45:16 > 0:45:27- # A'i gysgod ar fythynnod tlawd
0:45:33 > 0:45:37- # Mae'r hen delynau genid gynt
0:45:37 > 0:45:43- # Ynghrog ar gangau'r helyg draw
0:45:43 > 0:45:48- # A gwaedd y bechgyn lond y gwynt
0:45:48 > 0:45:59- # A'u gwaed yn gymysg, - gymysg, gymysg efo'r glaw
0:46:00 > 0:46:04- # Pan deimlodd fyned ymaith Dduw
0:46:05 > 0:46:09- # Cyfododd gledd i ladd ei frawd
0:46:10 > 0:46:15- # Mae swn yr ymladd ar ein clyw
0:46:15 > 0:46:26- # A'i gysgod ar fythynnod tlawd
0:46:27 > 0:46:30- # Gwae fi fy myw
0:46:30 > 0:46:32- # Mae swn yr ymladd ar ein clyw
0:46:32 > 0:46:35- # Mae swn yr ymladd ar ein clyw- - # Gwae fi fy myw
0:46:35 > 0:46:37- # Pan deimlodd fyned ymaith Dduw
0:46:37 > 0:46:41- # Pan deimlodd fyned ymaith Dduw- - # Gwae fi fy myw
0:46:41 > 0:46:43- # Mae swn yr ymladd ar ein clyw
0:46:43 > 0:46:47- # Mae swn yr ymladd ar ein clyw- - # Gwae fi fy myw
0:46:48 > 0:46:52- # Pan deimlodd fyned ymaith Dduw
0:46:53 > 0:46:56- # Cyfododd gledd i ladd ei frawd
0:46:57 > 0:46:59- # Mae swn yr ymladd ar ein clyw
0:46:59 > 0:47:03- # Mae swn yr ymladd ar ein clyw
0:47:03 > 0:47:14- # A'i gysgod ar fythynnod tlawd
0:47:14 > 0:47:18- # Gwae fi fy myw
0:47:19 > 0:47:24- # Gwae fi fy myw
0:47:24 > 0:47:28- # Gwae fi fy myw
0:47:29 > 0:47:37- # Gwae fi fy myw #
0:47:44 > 0:47:44- .
0:47:46 > 0:47:47- Subtitles
0:47:47 > 0:47:49- Remembering the Aberfan tragedy...
0:47:49 > 0:47:52- ..has inspired more than one - musical work this year.
0:47:53 > 0:47:57- Among them, Cantata Memoria by the - Penclawdd composer, Karl Jenkins.
0:47:57 > 0:48:01- Edward-Rhys Harry, also from - Penclawdd, has written a piece too.
0:48:01 > 0:48:03- The festival president explains.
0:48:04 > 0:48:08- I'm delighted that a piece has been - commissioned for the festival.
0:48:08 > 0:48:11- There have been many programmes - about the loss...
0:48:12 > 0:48:14- ..and what happened - after the tragedy.
0:48:14 > 0:48:19- But tonight, we can think deeply - about what happened...
0:48:19 > 0:48:23- ..and the fact it was allowed - to happen in Wales in the 1960s.
0:48:23 > 0:48:27- The official response - was extremely disappointing...
0:48:28 > 0:48:30- ..and people were let down.
0:48:44 > 0:48:50- # When I think about my childhood
0:48:51 > 0:48:56- # Growing up at home in Wales
0:48:57 > 0:49:02- # Happy days with love and laughter
0:49:03 > 0:49:08- # Hiraeth for the hills and vales
0:49:09 > 0:49:15- # I can hear the hooter calling
0:49:16 > 0:49:21- # And the rattle of the cage
0:49:22 > 0:49:27- # Daddy's blackened face appearing
0:49:28 > 0:49:33- # Holding tightly to his wage
0:49:34 > 0:49:39- # One October day was diff'rent
0:49:41 > 0:49:46- # Love and laughter wash'd away
0:49:48 > 0:49:52- # Eerie silence hanging over
0:49:54 > 0:49:59- # Every house and street that day
0:50:00 > 0:50:05- # I can hear the sound of weeping
0:50:06 > 0:50:12- # I can smell the slurried coal
0:50:13 > 0:50:18- # Daddy's face - as white as chalk dust
0:50:18 > 0:50:25- # As the light went from his soul
0:50:26 > 0:50:31- # So don't go chasing shadows
0:50:31 > 0:50:37- # Let the sun take them away
0:50:38 > 0:50:43- # Keep the memories - of the childhood
0:50:44 > 0:50:50- # As if they happened yesterday
0:50:50 > 0:50:56- # Take the hand - of those who love you
0:50:57 > 0:51:02- # Walk beside them while you can
0:51:03 > 0:51:09- # And remember life is precious
0:51:10 > 0:51:15- # And remember Aberfan
0:51:19 > 0:51:25- # Cofion melys fy mhlentyndod
0:51:26 > 0:51:31- # Cofion cryf a chofion braf
0:51:32 > 0:51:37- # Bywyd syml, heb ddim trafferth
0:51:38 > 0:51:43- # Daeth yr hydref, aeth yr haf
0:51:44 > 0:51:49- # Collais ffrindiau agos, annwyl
0:51:50 > 0:51:56- # Ar y dydd hunllefus hwn
0:51:57 > 0:52:02- # Ond rwy'n cadw nhw'n ddiogel
0:52:03 > 0:52:09- # Yn fy mhen, ac o dan fy mron
0:52:09 > 0:52:15- # Paid ag ymlid y cysgodion
0:52:16 > 0:52:22- # Gad i'r haul oleuo'n lan
0:52:22 > 0:52:28- # Dal atgofion dy blentyndod
0:52:29 > 0:52:34- # Mor fyw a chyfaill neu hoff gan
0:52:35 > 0:52:42- # Daliwch law y rhai mor annwyl
0:52:42 > 0:52:48- # Wrth eu hymyl ar y lan
0:52:49 > 0:52:55- # Mae ein bywyd ni yn werthfawr
0:52:56 > 0:53:02- # Cofiwch blant bach Aberfan
0:53:02 > 0:53:08- # Please remember life is precious
0:53:09 > 0:53:22- # And remember Aberfan #
0:53:28 > 0:53:32- Paid Ag Ymlid Y Cysgodion - by conductor Edward-Rhys Harry...
0:53:33 > 0:53:37- ..for the London Welsh Male Voice - Choir and the four young singers.
0:53:39 > 0:53:44- One thing's for sure, the Aberfan - tragedy will never be forgotten.
0:53:47 > 0:53:50- We now welcome back - Jessica Robinson.
0:54:01 > 0:54:09- # Mae lle iddi gyd yn fy nghalon, - Gymru fach
0:54:10 > 0:54:17- # Pob mynydd a dyffryn ac afon, - Gymru fach
0:54:18 > 0:54:21- # Er crwydro o olwg ei bryniau
0:54:21 > 0:54:25- # Ymhell o swn ei rhaeadrau
0:54:26 > 0:54:31- # Mewn munud breuddwydiaf fy hunan
0:54:31 > 0:54:35- # I fangre fy mebyd o bobman
0:54:35 > 0:54:40- # Gymru fach
0:54:42 > 0:54:48- # Annwyl wlad, mam a thad
0:54:49 > 0:54:54- # Os nad yw hi'n fawr - mae hi'n ddigon
0:54:54 > 0:54:59- # I lenwi, i lenwi fy nghalon
0:55:00 > 0:55:07- # Annwyl wlad
0:55:14 > 0:55:22- # Mae lle iddi gyd yn fy nghalon, - Gymru fach
0:55:23 > 0:55:30- # A thirion fo'r nef i'w gobeithion, - Gymru fach
0:55:30 > 0:55:34- # Ei chestyll rhyfelgar faluriwyd
0:55:34 > 0:55:37- # Ond cadwed ei chalon ei breuddwyd
0:55:37 > 0:55:43- # Boed heddwch yn gan - rhwng ei bryniau
0:55:43 > 0:55:50- # A cherdded y gan dros y tonnau
0:55:50 > 0:55:55- # Gymru fach
0:55:57 > 0:56:05- # Annwyl wlad, mam a thad
0:56:06 > 0:56:11- # Os nad yw hi'n fawr - mae hi'n ddigon
0:56:12 > 0:56:16- # I lenwi, i lenwi fy nghalon
0:56:17 > 0:56:22- # Annwyl wlad
0:56:23 > 0:56:27- # Annwyl wlad, mam a thad
0:56:28 > 0:56:33- # Os nad yw hi'n fawr - mae hi'n ddigon
0:56:33 > 0:56:38- # I lenwi, i lenwi fy nghalon
0:56:39 > 0:56:48- # Annwyl wlad #
0:56:54 > 0:56:59- Tonight, men from Hong Kong, - the USA, Ireland and England...
0:56:59 > 0:57:01- ..get the opportunity...
0:57:01 > 0:57:05- ..to sing one of the most popular - songs by Welsh male voice choirs.
0:57:19 > 0:57:25- # Uwch yr eira, wybren ros
0:57:26 > 0:57:31- # Lle mae Abertawe'n fflam
0:57:32 > 0:57:37- # Cerddaf adre yn y nos
0:57:38 > 0:57:43- # Af dan gofio 'nhad a 'mam
0:57:43 > 0:57:49- # Gwyn eu byd tu hwnt i glyw
0:57:50 > 0:57:52- # Tangnefeddwyr
0:57:53 > 0:57:59- # Tangnefeddwyr, plant i Dduw
0:58:14 > 0:58:17- # Ni chai enllib, ni chai llaid
0:58:17 > 0:58:21- # Roddi troed o fewn i'w tre
0:58:21 > 0:58:24- # Chwiliai 'mam am air o blaid
0:58:24 > 0:58:30- # Pechaduriaid mwya'r lle
0:58:31 > 0:58:36- # Gwyn eu byd tu hwnt i glyw
0:58:37 > 0:58:43- # Gwyn eu byd tu hwnt i glyw
0:58:43 > 0:58:46- # Tangnefeddwyr
0:58:47 > 0:58:53- # Tangnefeddwyr, plant i Dduw
0:58:55 > 0:58:58- # Angel y cartrefi tlawd
0:58:58 > 0:59:03- # Roes i'n nhad y ddeu-berl drud
0:59:04 > 0:59:09- # Cennad dyn yw bod yn frawd
0:59:09 > 0:59:14- # Golud Duw yw'r anwelfyd
0:59:15 > 0:59:21- # Gwyn eu byd tu hwnt i glyw
0:59:21 > 0:59:25- # Tangnefeddwyr
0:59:25 > 0:59:28- # Tangnefeddwyr
0:59:28 > 0:59:35- # Tangnefeddwyr, plant i Dduw
0:59:39 > 0:59:42- # Cenedl dda a chenedl ddrwg
0:59:42 > 0:59:47- # Dysgent hwy mai rhith yw hyn
0:59:47 > 0:59:52- # Ond goleuni Crist a ddwg
0:59:52 > 0:59:58- # Ryddid i bob dyn a'i myn
0:59:59 > 1:00:04- # Gwyn eu byd, daw dydd a'u clyw
1:00:05 > 1:00:08- # Dangnefeddwyr
1:00:08 > 1:00:11- # Dangnefeddwyr
1:00:11 > 1:00:18- # Dangnefeddwyr, plant i Dduw
1:00:22 > 1:00:25- # Pa beth heno eu hystad
1:00:26 > 1:00:29- # Pa beth heno eu hystad
1:00:29 > 1:00:33- # Heno pan fo'r byd yn fflam
1:00:33 > 1:00:39- # Mae gwirionedd gyda nhad
1:00:39 > 1:00:45- # Mae maddeuant gyda Mam
1:00:46 > 1:00:51- # Gwyn eu byd yr oes a'u clyw
1:00:52 > 1:00:57- # Gwyn eu byd yr oes a'u clyw
1:00:57 > 1:01:05- # Gwyn eu byd yr oes a'u clyw
1:01:05 > 1:01:08- # Dangnefeddwyr
1:01:08 > 1:01:11- # Dangnefeddwyr
1:01:12 > 1:01:16- # Dangnefeddwyr, plant i Dduw
1:01:16 > 1:01:27- # Dangnefeddwyr, plant i Dduw #
1:01:30 > 1:01:31- .
1:01:34 > 1:01:35- Subtitles
1:01:35 > 1:01:39- Now, the highlight for many, - the classic hymns.
1:01:54 > 1:01:58- # I Galfaria trof fy wyneb
1:01:58 > 1:02:01- # Ar Galfaria gwyn fy myd!
1:02:02 > 1:02:05- # Y mae gras ac anfarwoldeb
1:02:06 > 1:02:09- # Yn diferu drosto'i gyd
1:02:09 > 1:02:14- # Pen Calfaria, Pen Calfaria
1:02:14 > 1:02:19- # Yno f'enaid gwna dy nyth
1:02:21 > 1:02:25- # Dringo'r mynydd ar fy ngliniau
1:02:25 > 1:02:29- # Geisiaf heb ddiffygio byth
1:02:29 > 1:02:33- # Tremiaf trwy gawodydd dagrau
1:02:33 > 1:02:37- # Ar y groes yn unionsyth
1:02:37 > 1:02:42- # Pen Calfaria, Pen Calfaria
1:02:42 > 1:02:47- # Dry fy nagrau'n ffrwd o hedd
1:02:49 > 1:02:54- # Pen Calfaria, Pen Calfaria
1:02:55 > 1:03:00- # Dry fy nagrau'n ffrwd o hedd
1:03:25 > 1:03:35- # Fy Nhad a'm Duw, - gad i mi weld y wedd
1:03:36 > 1:03:45- # Yn olau byw - ar gyfyng lwybrau'r bedd
1:03:46 > 1:03:55- # Rho d'ysbryd pur - i lonni 'nghalon wan
1:03:56 > 1:04:06- # Nes drwy bob cur - ddod adref yn y man
1:04:28 > 1:04:38- # A'th gariad tyn fi, - drwy elynion oes
1:04:38 > 1:04:48- # A golch fi'n wyn - yn ffynnon lawn y groes
1:04:48 > 1:04:58- # A phan gaf ddod - i'm cartref yn y nef
1:04:58 > 1:05:07- # Mi seiniaf glod diddiwedd iddo Ef
1:05:08 > 1:05:17- # A phan gaf ddod - i'm cartref yn y nef
1:05:17 > 1:05:26- # Mi seiniaf glod diddiwedd iddo Ef
1:05:45 > 1:05:50- # Arglwydd Iesu, arwain f'enaid
1:05:50 > 1:05:55- # At y Graig sydd uwch na mi
1:05:55 > 1:06:00- # Craig safadwy mewn tymhestloedd
1:06:00 > 1:06:05- # Craig a ddeil yng ngrym y lli
1:06:06 > 1:06:11- # Llechu wnaf yng Nghraig yr Oesoedd
1:06:11 > 1:06:16- # Deued, dilyw, deued tan
1:06:16 > 1:06:22- # A phan chwalo'r greadigaeth
1:06:22 > 1:06:28- # Craig yr oesoedd fydd fy nghan
1:06:28 > 1:06:33- # Llechu wnaf yng Nghraig yr Oesoedd
1:06:33 > 1:06:38- # Deued, dilyw, deued tan
1:06:39 > 1:06:44- # A phan chwalo'r greadigaeth
1:06:45 > 1:06:48- # Craig yr oesoedd
1:06:48 > 1:06:56- # Fydd fy nghan
1:06:59 > 1:07:03- # Amen
1:07:03 > 1:07:07- # Amen, Amen
1:07:07 > 1:07:11- # Amen
1:07:11 > 1:07:17- # Amen, Amen
1:07:18 > 1:07:28- # Amen #
1:07:33 > 1:07:39- The 14 choirs sing with gusto and - capture the spirit of the festival.
1:07:41 > 1:07:46- Rob Nicholls, who's now a minister - in London, in his element.
1:07:47 > 1:07:51- Annabel Thwaite and the guest - principal, Danny McCann-Williams...
1:07:51 > 1:07:54- ..have also enjoyed - the evening and the hymns.
1:07:54 > 1:07:57- For me, the hymns - are one of the main reasons...
1:07:58 > 1:08:01- ..why people - come to watch male voice choirs.
1:08:01 > 1:08:05- It's nice to have the opportunity...
1:08:05 > 1:08:10- ..to sing Sanctus, or glan - geriwibiaid a seraffiaid...
1:08:10 > 1:08:14- ..Crugybar - and the three Welsh hymns.
1:08:14 > 1:08:16- It's nice to include them.
1:08:16 > 1:08:20- Though they've been sung many times, - they are old treasures.
1:08:34 > 1:08:39- # Glan geriwibiaid a seraffiaid
1:08:39 > 1:08:44- # Fyrdd o gylch yr orsedd fry
1:08:45 > 1:08:50- # Mewn olynol seiniau dibaid
1:08:50 > 1:08:54- # Canant fawl eu Harglwydd cu
1:08:55 > 1:09:00- # Llawn yw'r nefoedd o'th ogoniant
1:09:00 > 1:09:05- # Llawn yw'r ddaear, dir a mor
1:09:06 > 1:09:13- # Rhodder i ti fythol foliant
1:09:13 > 1:09:16- # Sanctaidd
1:09:16 > 1:09:19- # Sanctaidd
1:09:19 > 1:09:25- # Sanctaidd Ior
1:09:27 > 1:09:32- # Gyda'r seraff gor i fyny
1:09:32 > 1:09:37- # Gyda'r Eglwys lan i lawr
1:09:38 > 1:09:43- # Uno wnawn fel hyn i ganu
1:09:43 > 1:09:48- # Anthem clod ein Harglwydd mawr
1:09:49 > 1:09:54- # Llawn yw'r nefoedd o'th ogoniant
1:09:54 > 1:10:00- # Llawn yw'r ddaear, dir a mor
1:10:00 > 1:10:07- # Rhodder iti fythol foliant
1:10:08 > 1:10:11- # Sanctaidd
1:10:11 > 1:10:13- # Sanctaidd
1:10:14 > 1:10:20- # Sanctaidd Ior
1:10:20 > 1:10:25- # Llawn yw'r nefoedd o'th ogoniant
1:10:25 > 1:10:31- # Llawn yw'r ddaear, dir a mor
1:10:31 > 1:10:37- # Rhodder i ti fythol foliant
1:10:38 > 1:10:40- # Sanctaidd
1:10:40 > 1:10:43- # Sanctaidd
1:10:43 > 1:10:48- # Sanctaidd Ior
1:10:48 > 1:10:53- # Llawn yw'r nefoedd o'th ogoniant
1:10:54 > 1:10:58- # Llawn yw'r ddaear, dir a mor
1:10:59 > 1:11:08- # Rhodder i ti fythol foliant
1:11:08 > 1:11:12- # Sanctaidd
1:11:12 > 1:11:15- # Sanctaidd
1:11:16 > 1:11:24- # Sanctaidd Ior #
1:11:30 > 1:11:34- This magnificent hall - shaken to its foundations...
1:11:35 > 1:11:38- ..as the 25th Festival - draws to a close.
1:11:39 > 1:11:41- A night to remember most certainly.
1:11:42 > 1:11:44- From the Albert Hall, goodnight.
1:11:50 > 1:11:58- # Mae hen wlad fy nhadau - yn annwyl i mi
1:11:58 > 1:12:06- # Gwlad beirdd a chantorion, - enwogion o fri
1:12:07 > 1:12:15- # Ei gwrol ryfelwyr, - gwladgarwyr tra mad
1:12:16 > 1:12:23- # Tros ryddid collasant eu gwaed
1:12:24 > 1:12:28- # Gwlad, gwlad
1:12:29 > 1:12:34- # Pleidiol wyf i'm gwlad
1:12:35 > 1:12:43- # Tra mor yn fur, i'r bur hoff bau
1:12:43 > 1:12:51- # O bydded i'r hen iaith barhau
1:12:52 > 1:13:02- # Gwlad, gwlad, - pleidiol wyf i'm gwlad
1:13:03 > 1:13:12- # Tra mor yn fur, i'r bur hoff bau
1:13:13 > 1:13:19- # O bydded i'r hen iaith
1:13:20 > 1:13:27- # Barhau #
1:13:52 > 1:13:54- S4C Subtitles by Testun Cyf.
1:13:54 > 1:13:54- .